Oorlogsmonumenten in de gemeente Pekela

Geplaatst: maandag 4 mei 2015 om 12:35 | Views: 7435

PEKELA - Het monument aan de Burgemeester van Weringstraat is opgericht ter herinnering aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Op de plek waar nu het gedenkteken staat, zijn tijdens een bombardement op 24 september 1942 zeven mensen om het leven gekomen. Voor hen staat de volgende tekst 'Gedenkt hen die vielen in de strijd voor vrijheid en recht 1940-1945'. Een overzicht van de monumenten in de gemeente Pekela die ons herinneren aan de Tweede Wereldoorlog.

Herdachte groepen: Geallieerde militairen
Ontwerper: Marten Grupstra
Onthulling: 5 mei 2010

Vorm en materiaal
Het 'bevrijdingsmonument' in Oude Pekela (gemeente Pekela) is een bakstenen zuil waarop een metalen plateau is aangebracht. Op het plateau is een bronzen reliëf aangebracht dat in vogelvlucht de opmars van de bevrijders van de Pekela's, de Belgen en de Polen, weergeeft. Op de rand van het plateau is een tekst uit het metaal gesneden.

Tekst
De tekst op het monument luidt:

'13 EN 14 APRIL 1945 BEVRIJDING VAN DE PEKELA'S'

Locatie
Het monument staat op het plein voor het gemeentehuis in Oude Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Allen, Burgerslachtoffers
Ontwerper: Van Wijk en Broos Architecten
Onthulling: 5 mei 1949

Vorm en materiaal
Het monument aan de Burg. van Weringstraat in Oude Pekela (gemeente Pekela) is een gemetselde gedenkmuur met een natuurstenen gedenkplaat. Het gedenkteken is 1 meter 60 hoog, 4 meter breed en 60 centimeter diep.

Tekst
De tekst op de gedenkplaat luidt:

'GEDENKT HEN DIE VIELEN IN DE STRIJD VOOR VRIJHEID EN RECHT 1940 - 1945'

Locatie
Het monument is geplaatst in het plantsoen aan de Burg. van Weringstraat te Oude Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Vervolgden Nederland
Ontwerper: Firma de Weijs
Onthulling: 9 juli 1950

Vorm en materiaal
Het 'Joods monument' in Oude Pekela (gemeente Pekela) is een gedenkzuil van witte natuursteen.

Tekst
De tekst op de zuil luidt:

'DE HERINNERING AAN DE BRAVE BLIJFT EEUWIG TER GEDACHTENIS AAN DE LEDEN DER JOODSE GEMEENTE TE PEKELA DIE DOOR DE BEZETTER ZIJN GEDEPORTEERD EN GEDOOD IN DE JAREN 1940-1945.'

Locatie
Het gedenkteken bevindt zich op de Joodse begraafplaats, gevestigd aan de Draijerswijk in Oude Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Verzet Nederland
Onthulling: 31 augustus 1949

Vorm en materiaal
Het verzetsgraf in Nieuwe Pekela (gemeente Pekela) bestaat uit twee gedenkstenen en drie grafzerken, waarvan een liggend en twee staand.

Tekst
De tekst op een van de gedenkstenen luidt:

'DE BURGERIJ VAN NIEUWE PEKELA.'

Locatie
Het verzetsgraf bevindt zich op de N.H. begraafplaats, achter het gemeentehuis aan de Ds. Sicco Tjadenstraat in Nieuwe Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Algemeen, Burgerslachtoffers
Ontwerper: F.H. Hoevenagels
Onthulling: 31 augustus 1949

Vorm en materiaal
Het monument aan de Ds. Sicco Tjadenstraat in Nieuwe Pekela (gemeente Pekela) bestaat uit twee gemetselde zuilen met daartussen een bronzen hekwerk. Boven in het hekwerk is een reliëf van een vrouwenfiguur met in haar handen een helm en een palmtak aangebracht. Onder de vrouw staan een kruis en een davidster afgebeeld. Het monument is 2 meter 50 hoog, 2 meter breed en 40 centimeter diep.

Tekst
De tekst op het monument luidt:

'DUUR EN KOSTBAAR IS DE VRIJHEID'

Symboliek
De helm die de vrouw in haar ene hand draagt, is een aandenken aan haar gesneuvelde man. Met de palm der overwinning in haar andere hand kijkt zij moedig vooruit, denkend aan hem.

Locatie
Het monument bevindt zich aan de Ds. Sicco Tjadenstraat in Nieuwe Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Burgerslachtoffers
Ontwerper: Buurtcommissie Boven-Pekela
Onthulling: 4 mei 2011

Vorm en materiaal
Het monument in Boven-Pekela is een zwart stalen frame met daarin een grijs/witte marmeren steen. Op de steen is een zwarte plaquette bevestigd met daarop een tekst.

Tekst
De tekst op het monument luidt:

'1940-1945'

Locatie
Het monument staat op de Algemene begraafplaats aan de H.B. Hulsmanstraat te Boven-Pekela (gemeente Pekela).

Herdachte groepen: Burgerslachtoffers
Ontwerper: Gunter Demnig
Onthulling: 4 mei 2011

Vorm, materiaal en tekst
Begin 1940 telde de joodse gemeenschap in Nieuwe en Oude Pekela ongeveer 150 leden. Van hen zijn via Westerbork 132 gedeporteerd naar vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Slechts één van deze groep heeft de verschrikkingen overleefd. Naast de Pekelder soldaten die tussen 10 mei 1940 en 5 mei 1945 zijn gesneuveld en de slachtoffers van bombardementen in onze gemeente, zijn er ook een 15-tal mannen uit de beide Pekela’s die zijn gedood tijdens of ten gevolge van verzetsdaden. Om zowel de joodse slachtoffers als de verzetsstrijders te gedenken is de Werkgroep Stolpersteine-Pekela vanaf april 2011 bezig voor elk van hen een steentje te plaatsen voor het huis van waaruit zij zijn gedeporteerd c.q. het huis waar zij als laatste hebben gewoond. Op 19 juni 2012 werden, verdeeld over Boven-, Nieuwe en Oude Pekela, de eerste 40 Stolpersteine (letterlijk: Struikelstenen) geplaatst onder leiding van Gunter Demnig, de Duitse kunstenaar die deze manier van herdenken heeft bedacht en uitgewerkt. Op 12 en 13 april 2014 is het project afgesloten met de laatste steenlegging.

Locatie
Er liggen in totaal 146 herinneringstenen door de hele gemeente Pekela. Om zowel de joodse slachtoffers als de verzetsstrijders te gedenken is de Werkgroep Stolpersteine-Pekela vanaf april 2011 bezig geweest voor elk van hen een steentje te plaatsen voor het huis van waaruit zij zijn gedeporteerd c.q. het huis waar zij als laatste hebben gewoond.