Tentoonstelling Voortvarende Vrouwen in Veenkoloniaal Museum
Geplaatst: zaterdag 5 oktober 2019 om 19:15 | Views: 5893
PEKELA / VEENDAM - Op zondag 13 oktober om 15.00 uur opent Christen Bronda, directeur van het Samenwerkingsverband Noord Nederland, in het Veenkoloniaal Museum te Veendam de tentoonstelling ‘Voortvarend vrouwen in de Veenkoloniale zeevaart’. De expositie is tot en met 26 januari 2020 te zien.
In de negentiende eeuw speelt de vrouw in de veenkoloniale zeevaart een belangrijke rol. Ze blijft niet thuis wachten op de terugkomst van haar varende man en zoons, maar vaart dikwijls actief mee. De vloot bestaat hoofdzakelijk uit relatief kleine zeeschepen, variërend van 60 tot 150 ton. Op oude binnenvaartfoto’s zien we de vrouw dikwijls aan het roer staan. Bij de veenkoloniale zeevaart, die is ontstaan uit deze binnenvaart, staat de vrouw haar mannetje. Uit brieven en correspondentie die in de collecties van het Veenkoloniaal Museum en museum Kapiteinshuis Pekela bewaard worden en ook uit publicaties van tijdgenoten zoals H.J. Top en Anthony Winkler Prins, blijkt dat de vrouwen behalve ondernemende, ook goedgekleed en geletterd waren. Zo lezen we in een krant van begin negentiende eeuw dat na de Napoleontische tijd, de paraplu en ook kleurrijke omslagdoeken op grote schaal werden geïntroduceerd in het Veenkoloniale straatbeeld door Veendammer, Wildervankster en Pekelder kapiteinsvrouwen. Ook de kennis van de Engelse, Franse en Russische taal is bij de vrouwen op peil omdat, zoals een kapiteinsvrouw het in een brief omschrijft 'het zo knullig is als je in een havenstad met gebarentaal en aanwijzen duidelijk wilt maken wat je wenst'.
Naast lief is er ook veel leed geleden door de zeemansvrouwen. Zo blijkt uit het archief van Oude Pekela dat er in 1866 van de vierentwintig personen die in dat jaar op zee overlijden twaalf jonger zijn dan veertien jaar. De kinderen voeren dus ook vaak mee. Kortom: de Veenkoloniale zeevaart is in de negentiende eeuw een echt familiebedrijf. In de tentoonstelling komen diverse aspecten van dat uitzonderlijke leven ruimschoots aan bod.
